Filmeducatie - Film Toolkit

Master Onderzoek
Aanleiding
 In de huidige wereld waarin we dagelijks in aanraking komen met digitale media is het niet meer dan logisch om hierover onderwijs aan te bieden. De scholen zien ook het belang van media (film) in de klas en willen met de leefwereld van de leerlingen meegaan.
Om hierover gedegen te kunnen adviseren heb ik een onderzoek gedaan naar deze praktijk. Het onderzoek `It`s Now or Never` gaat over de stand van zaken omtrent filmeducatie in het Primaire Onderwijs in de Gemeente Leeuwarden en heeft in beeld gebracht: (1) de huidige situatie omtrent filmeducatie in de klassen, (2) de behoeftes op het gebied van scholing en deskundigheidsbevordering, (3) de houding van de leraar en de school t.o.v. filmeducatie. 

De belangrijkste bevindingen van het onderzoek zijn ....

Het onderzoek laat zien dat Film dagelijks als instrument wordt ingezet voor verschillende vakken en vermaak.  Zo wordt in de klas vooral naar filmpjes over geschiedenis en het jeugdjournaal en van Schooltv, Netflix en Klokhuis gekeken.  Er wordt wel dagelijks naar Film gekeken maar er wordt nauwelijks Film gemaakt. Film maken blijkt geen doel op zich en als er wel een Film wordt gemaakt dan wordt deze nauwelijks terug gekeken. 

Het bespreken van een film en de inhoud, betekenis en de beeldtaal in de klas gebeurt zelden. Er vindt geen beeldbeschouwing plaats. De leerkrachten achten zichzelf niet deskundig genoeg om hierover onderwijs aan te bieden en hebben behoefte aan scholing. Toch zien de leerkrachten wel degelijk het nut en belang van filmeducatie en beeldtaal in de eigen klas.
Er is een kloof tussen wat belangrijk wordt gevonden (gewenste situatie) en wat er in de praktijk wordt gedaan (huidige situatie). Gebrek aan kennis, tijd en materiaal zijn factoren die hierin een rol blijken te spelen.   
Doorwerking
Om deze kloof tussen huidige en gewenste situatie een stukje kleiner te maken, liggen er mogelijkheden in het dagelijkse gebruik van Film in de klas. Met de juiste middelen kan het alleen bekijken van een film namelijk worden opgeschaald naar analyseren van een film. 
Dat kan door een gesprek met de leerlingen aan te gaan: 
Wat hebben we gezien? Wat gebeurt er in deze beelden?  Waar staat de camera? Wat wordt verbeeld?, etc.
In zo’n gesprek ontdekken leerlingen o.a. dat een verhaal vanuit meerdere perspectieven te vertellen/te verbeelden is maar ook leren ze over de kracht van kleur in film, over kadering, over het effect van de gebruikte muziek, etc. Maar hoe begin je aan zo`n gesprek? 
Er is een Tool nodig die de leerkrachten handvatten biedt om het gesprek over films en het gemaakte werk van de leerlingen in de klas betekenisvol op gang te brengen en te houden.  Zodoende wordt er aandacht gegeven aan beeldbeschouwing. Dit zal uiteraard, naast bewust leren kijken ook de kwaliteit van het verbeelden van een verhaal, het maken van film, het vormen van een eigen visie, etc. bevorderen. 
Op deze manier worden de onderzoeksresultaten vertaald naar een hulpmiddel dat vanuit de praktijk komt (in de meest brede zin), de praktijk betrekt en deze dient.

De conclusies van het onderzoek zijn vertaald naar een uniek educatief ontwerp, gericht op de praktijk. Dit ontwerp heet ‘Film Toolkit’.

(wil je meer weten over het onderzoek, laat ons dat dan weten)

 ©AP 2020
WONDER IN BEELD!