Filmeducatie - Film Toolkit

Master Onderzoek
Aanleiding
 In de huidige wereld waarin we dagelijks in aanraking komen met digitale media is het niet meer dan logisch om hierover onderwijs aan te bieden. De scholen zien ook het belang van media (film) in de klas en willen met de leefwereld van de leerlingen meegaan.
Om hierover gedegen te kunnen adviseren heb ik een onderzoek gedaan naar deze praktijk. Het onderzoek `It`s Now or Never` gaat over de stand van zaken omtrent filmeducatie in het Primaire Onderwijs in de Gemeente Leeuwarden en heeft in beeld gebracht: (1) de huidige situatie omtrent filmeducatie in de klassen, (2) de behoeftes op het gebied van scholing en deskundigheidsbevordering, (3) de houding van de leraar en de school t.o.v. filmeducatie. 

De belangrijkste bevindingen van het onderzoek zijn ....

Het onderzoek laat zien dat Film dagelijks als instrument wordt ingezet voor verschillende vakken en vermaak.  Zo wordt in de klas vooral naar filmpjes over geschiedenis en het jeugdjournaal en van Schooltv, Netflix en Klokhuis gekeken.  Er wordt wel dagelijks naar Film gekeken maar er wordt nauwelijks Film gemaakt. Film maken blijkt geen doel op zich en als er wel een Film wordt gemaakt dan wordt deze nauwelijks terug gekeken. 

Het bespreken van een film en de inhoud, betekenis en de beeldtaal in de klas gebeurt zelden. Er vindt geen beeldbeschouwing plaats. De leerkrachten achten zichzelf niet deskundig genoeg om hierover onderwijs aan te bieden en hebben behoefte aan scholing. Toch zien de leerkrachten wel degelijk het nut en belang van filmeducatie en beeldtaal in de eigen klas.
Er is een kloof tussen wat belangrijk wordt gevonden (gewenste situatie) en wat er in de praktijk wordt gedaan (huidige situatie). Gebrek aan kennis, tijd en materiaal zijn factoren die hierin een rol blijken te spelen.   
Doorwerking
Om deze kloof tussen huidige en gewenste situatie een stukje kleiner te maken, liggen er mogelijkheden in het dagelijkse gebruik van Film(bewegend beeld) in de klas. Met de juiste middelen kan het alleen bekijken van een film namelijk worden opgeschaald naar analyseren van een film.
Dat kan door een gesprek met de leerlingen aan te gaan:
Wat hebben we gezien? Wat gebeurt er in deze beelden?  Waar staat de camera? Wat wordt verbeeld?, etc.
In zo’n gesprek ontdekken leerlingen o.a. dat een verhaal vanuit meerdere perspectieven te vertellen/te verbeelden is maar ook leren ze over de kracht van kleur in film, over kadering, over het effect van de gebruikte muziek, etc. Maar hoe begin je aan zo`n gesprek?
Er is een Tool nodig die de leerkrachten handvatten biedt om het gesprek over films en het gemaakte werk van de leerlingen in de klas betekenisvol op gang te brengen en te houden.  Zodoende wordt er aandacht gegeven aan beeldbeschouwing. Dit zal uiteraard, naast bewust leren kijken ook de kwaliteit van het verbeelden van een verhaal, het maken van film, het vormen van een eigen visie, etc. bevorderen. 
Op deze manier worden de onderzoeksresultaten vertaald naar een hulpmiddel dat vanuit de praktijk komt (in de meest brede zin), de praktijk betrekt en deze dient.


De conclusies van het onderzoek zijn vertaald naar een uniek educatief ontwerp, gericht op de praktijk. Dit ontwerp heet ‘Film Toolkit’.

(wil je meer weten over het onderzoek, laat ons dat dan weten)

 ©AP 2020
WONDER IN BEELD! 


Op de vraag: Vindt u Filmeducatie belangrijk voor uw leerlingen?, antwoordden jullie (leerkrachten/Icc`ers):

88,2 % Ja, omdat

Ja, helpt ze verder om ookzelf te ontwikkelen bij het filmen.
Ja, omdat deze manier van communiceren van deze tijd en de toekomst is.
Omdat kinderen zo leren kritisch te kijken naar wat ze te zien krijgen. En leren film in te zetten bij informatieverwerving.
Ja, omdat veel kinderen erg visueel zijn ingesteld. Alles wat ze zelf maken en bekijken blijft beter hangen.
Ja, ergens wel, leuk voor de toekomst en hierdoor zullen ze op een andere manier leren.
Ze krijgen er steeds meer mee te maken ookin vervolgopleidingen. Het is hun 'wereld'.
Leerzaam,alleen kom ik er niet altijd aan toe
Het bij de tijd van nu past. Kinderen zijn vaak heel beeldend ingesteld.
Ja, het is van deze tijd. Maar ik ben niet goed bekend met dit doen, tijd gebrek
Ja, omdat wijs omgaan met media belangrijk is, maar ook de technologie van film maken leuk is
Het is een middel wat ik gebruik voor presentaties en samenwerken, plannen, creëren, communiceren
Ja, want ze leren kritisch naar een film te kijken.
Communicatie geleerd kan / moet worden
Beelden vaak net iets meer toevoegen, èn omdat ze het enorm leuk vinden
Het visuele maakt steeds meer deel uit van hun wereld; sociale media, vlogs.. Het spreekt tot de verbeelding, maar houdt de aandacht ook beter vast.
Ja omdat de maatschappij steeds visueler ingesteld is.
We steeds digitaler worden
Ze bewust worden van het doel van de makers
Ja, beeld zegt meer dan 1000 woorden
Het bij de huidige tijd hoort
Ja, omdat ik iets creëren belangrijkvind, maar ik heb weinig tijd en kennis om het te doen. Dit zou mooi zijn voor externen om uit te voeren.
Andere manier van emoties uiten, gevoelens in kwijt kunnen, mediawijsheid
Ja, omdat er in deze tijd veel met film gewerkt wordt
Ja, omdat het belangrijkis dat de kinderen kijken en zoeken naar wat ze er van kunnen leren
Ja, omdat dit een manier van presenteren kan zijn.
Het is van deze tijd
Vooral videobewerken vind ik belangrijk, zodat leerlingen leren nadenken over belangrijke zaken in een stuk.
Iets kan toevoegen in beleving en fantasie
Ja, het past ook in hun wereld
Ja, omdat ze aan de hand van beeld een bredere kennis ontwikkelen
In de tijd van nu, beeld soms beter binnen lijkt te komen dan andere manieren.
Ja, leerlingen leren dan door middel van beelden, is uitdagend en interactief
Ja, omdat het verbeelden een toegankelijke en gewilde vorm is bijkinderen

11,8 % Nee, omdat

Wij hebben een overvol programma waar ik nu niet weet waar ikfilmeducatie zou moeten plaatsen.
Nee, omdat er andere zaken prioriteit hebben.
Ik andere dingen belangrijker vind. Kunnen concentreren op een verhaal, inbeelden enz.
Nee, omdat ik er onvoldoende van af weet en geen ervaring heb in het maken van films.
Binnen het lesrooster is daar geen tijd voor.

Wat is er met deze uitkomsten gebeurd? Bekijk de Film Toolkit!
Onze dank voor jullie medewerking!
Gratis Filmeducatie workshop en een Film Toolkit bemachtigen? Meld je nu aan! 

Infographic Filmeducatie onderzoek

Diploma uitreiking! Master Kunsteducatie - NHLStenden & Hanzehogeschool